Quercus suber L. (kurkeik) is een mediumgrote, groenblijvende eikensoort die inheems is in zuidwestelijk Europa Deze soort is de primaire producent van kurk, afkomstig van een zeer karakteristieke dikke, sponsachtige schors die voorzichtig gestript kan worden zonder de boom te beschadigen en om de 9 à 12 jaar opnieuw hergroeit, doorgaans vanaf een leeftijd van ongeveer 25 jaar.

Quercus suber groeit gewoonlijk als een middelhoog tot hoog struikgewas of boom tot ±20 m, met een brede, ronde kroon. Het is bestand tegen droogte en stelt weinig eisen aan bodemkwaliteit. Dankzij zijn aanpassingen speelt deze eik een belangrijke rol in het tegengaan van verwoestijning en vormt het een cruciaal ecosysteem waarin talloze planten- en diersoorten gedijen.

De toepassingen van Quercus suber zijn veelzijdig. De kurk (de schorslaag) is een licht, water- en gasdicht, veerkrachtig en brandwerend materiaal, waardoor het uitermate geschikt is voor onder meer wijnkurken, isolatie, vloerbedekking, badminton‑shuttles, cricket‑ballen, handvatten, en zelfs onderdelen in de ruimtevaart.

Naast materialen heeft de boom ook culinaire en medicinale toepassingen. De eikels dienen soms als noodvoedsel, mits eerst grondig gezuiverd van tannines, en kunnen daarna worden gebruikt in stoofschotels of als broodverbeteraar; geroosterd dienen ze soms als koffiesurrogaat. Medisch gezien werden insectengallen op de boom traditioneel ingezet als krachtige samentrekkende (adstringerende) middelen bij bloedingen, diarree en dysenterie. Verder worden aftreksels van diverse delen (schors, bladeren, gallen) gebruikt als antibacteriële, antiseptische, ontstekingsremmende en huidgenezende middelen, intern bij diarree en bloedingen en uitwendig als mondspoeling of op wonden en ontstoken huid.

Recent onderzoek toont ook cosmetisch potentieel: extracten uit kurk hebben in een klinische studie een duidelijk verstevigend en huidverzachtend effect binnen twee uur na applicatie. Wetenschappelijke analyses wijzen uit dat kurk rijk is aan fenolische verbindingen (zoals ellagine‑, galus‑, vanil‑, feruline‑ en caffeïnezuur) en andere bioactieve stoffen met antioxidatieve en antimicrobiële activiteit. Deze verbinden maken kurk interessant voor de farmaceutische, nutraceutische en cosmetische industrieën. Kurkbijproducten kunnen ook dienen als emulgatoren in behandelingen en producten.